کد مطلب:231492 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:214
از کتاب ایمان و کفر
1- بزنطی گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمود: ایمان دارای چهار ركن است: توكل بر خداوند متعال و راضی شدن به قضاء و قدر پروردگار و تسلیم در برابر فرمان خداوند، و واگذاردن كارهای خود به او.
یكی از بندگان شایسته پروردگار گفته است: و افوض أمری الی الله، فوقیه الله سیئات ما مكروا».
2- و نیز بزنطی گوید: از آن حضرت شنیدم می فرمود:
ایمان از اسلام یك درجه برتر است، و تقوی از ایمان یك درجه برتر است، و یقین از تقوی یك درجه برتر است، و در میان بنی آدم چیزی بهتر و برتر از یقین تقسیم نشده است.
3- بزنطی گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمود:
قلم تقدیر از جانب خداوند برای مؤمنین و متقین به سعادت جاری شده برای مكذبین و معصیت كاران به شقاوت و بدبختی نوشته شده است.
4- ابونصر بزنطی گوید حضرت امام رضا علیه السلام فرمود:
[ صفحه 431]
خداوند تبارك و تعالی شما را هدایت و راهنمائی كرد و دل شما را روشن ساخت.
حضرت صادق علیه السلام می فرمود ایمان یا ثابت است و یا عاریه، آیا شما قدرت دارید كسی را كه خداوند گمراه كرده است هدایت كنید.
5- سلیمان جعفری گوید حضرت رضا علیه السلام به من فرمود:
ای سلیمان خداوند متعال مؤمن را از نور خود آفرید و به رحمت خود آنان را شست وشو داد، و برای ما از آنها پیمان ولایت گرفت، پس مؤمن برادر ابوینی مؤمن است، پدرش نور و مادرش رحمت است، از فراست مؤمن بترسید كه او با نور خدا می نگرد.
6- حارث بن دلهاث غلام حضرت رضا علیه السلام گفت از آن جناب شنیدم می فرمود:
مؤمن دارای ایمان نخواهد بود تا آنگاه كه در او سه خصلت باشد یكی از خدا و دیگری از پیغمبر و سوم از امام.
اما سنت خداوند پوشیدن اسرار است، پروردگار می فرماید: «عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه أحدا الا من ارتضی من رسول».
و اما سنت پیغمبر مدارا كردن با مردم است، زیرا خداوند متعال پیغمبر خود را به مدارا كردن با مردم امر كرده و فرموده خذ العفو و امر بالعرف.
و اما سنت امام صبر و شكیبائی در مشكلات است.
7- یونس گوید از امام رضا علیه السلام از ایمان و اسلام پرسیدم.
فرمود حضرت باقر علیه السلام فرمودند ایمان همان اسلام است، و لیكن
[ صفحه 432]
یك درجه از اسلام برتر است، و تقوی یك درجه از ایمان برتر و یقین یك درجه از آن بالاتر است، و چیزی مانند یقین در میان مردم تقسیم نشده است.
گوید عرض كردم یقین چیست؟
فرمود توكل بر خداوند و تسلیم امور به او و به حكم و قضاء خداوند راضی شدن و واگذاری امور به وی.
گفتم تفسیر این كلمات چیست؟ فرمودند حضرت باقر این چنین فرموده اند.
8- حسن بن علی وشاء گوید حضرت رضا علیه السلام فرمود هر كس دل مؤمنی را شاد كند و اندوه او را برطرف گرداند خداوند روز قیامت دل او را شاد می كند.
9- محمد بن عبدالله بن طاهر گوید در نزد پدرم، بودم، در این هنگام ابوالصلت هروی و اسحاق بن راهویه و احمد بن محمد بن حنبل هم حضور داشتند.
پدرم گفت یكی از شما برایم حدیثی نقل كند.
ابوالصلت هروی گفت:
علی بن موسی از پدرانش از علی علیهم السلام روایت می كرد كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود ایمان اقرار به زبان و عمل به اركان است.
راوی گوید هنگامی كه از مجلس بیرون شدیم احمد بن محمد بن حنبل گفت این حدیث با این سند چیست؟
پدرم گفت این داروی دیوانگان است، هر گاه این سند را بر دیوانگان بخوانند آنان از جنون بهبودی حاصل می كنند.
10- ابوالصلت هروی از حضرت رضا علیه السلام روایت می كند كه حضرت
[ صفحه 433]
رسول صلی الله علیه و آله فرمود ایمان شناختن به دل، و اقرار به زبان، و عمل به اركان است.
11- و نیز ابوالصلت گوید از امام رضا علیه السلام پرسیدم ایمان چیست؟
فرمود: ایمان دارای سه ركن است پیوند قلبی، و تلفظ به زبان، و عمل به اعضاء و جوارح، ایمان بدون این ها تحقق نمی پذیرد.
12- داود بن سلیمان از حضرت رضا علیه السلام روایت كرده كه حضرت صادق فرمود: خداوند متعال برای داود پیغمبر وحی فرستاد كه بنده ای از بندگانم با كارهای شایسته خود را به من نزدیك می كند و من هم او را داخل بهشت می كنم.
داود گفت: بارخدایا آن كار شایسته چیست؟
فرمود: اندوه دل مؤمن را برطرف می كند اگر چه به وسیله یك دانه خرما باشد.
داود عرض كرد: حق است بر كسی كه تو را شناخت امید خود را از تو قطع نكند.
13- عبید بن هلال گوید از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمود من دوست دارم كه مؤمن محدث باشد.
گوید عرض كردم:
محدث چیست؟
فرمود: یعنی فهمیده.
14- ابراهیم بن ابی محمود گوید حضرت امام رضا علیه السلام فرمود مؤمن كسی است كه هر گاه كار خوبی كرد خوشحال می شود، و هر گاه مرتكب كار زشتی شد استغفار
[ صفحه 434]
می كند، و مسلمان كسی است كه مسلمانان از زبان و دست او در امان باشند، از ما نیست كسی كه همسایگانش از وی در امان نباشند.
15- احمد طائی از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود:
مؤمن در آسمان ها شناخته شده همان طور كه مردی اهل و عیال و فرزندانش را می شناسد و مؤمن در نزد پروردگار از فرشته مقرب هم گرامی تر است.
16- و نیز امام رضا علیه السلام از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت كرده كه فرمود:
كسی كه به مؤمن بهتان بزند و یا درباره ی او سخنان ناروائی بگوید، پروردگار روز قیامت او را روی تلی از آتش قرار خواهد داد تا از تهمت و افترائی كه به او زده است خارج گردد.
17- حضرت رضا علیه السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
ای علی از الطاف خداوند نسبت به مؤمن این است كه برای مرگ وقت معین قرار نداده است، تا آنگاه كه به گناهی اقدام كند، و هرگاه مرتكب گناهی شد او را قبض روح می كند.
امام رضا علیه السلام فرمود: حضرت صادق علیه السلام فرمودند: از ارتكاب گناهان خودداری كنید تا بر طول عمر شما افزوده شود.
18- حسن بن عبدالله رازی از امام رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: مؤمن با نور
[ صفحه 435]
خداوند به امور می نگرد.
19- دارم بن قبیصه از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیه السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود:
هر كس مؤمنی را خوار بدارد، و یا او را كوچك بدارد و به جهت فقر و تنگدستی او را تحقیر كند خداوند متعال روز قیامت این چنین شخصی را روی پل جهنم نگاه می دارد و به مردم معرفی می كند.
20- محمد بن سنان از حضرت رضا علیه السلام روایت كرده كه فرمود:
ناخوشی برای مؤمن رحمت و پاك شدن از گناهان است، و برای كافر عذاب و نفرین است، مرض همواره با مؤمن هست تا آنگاه كه همه گناهان او پاك گردد.
21- ابونصر بزنطی گوید: حضرت رضا علیه السلام فرمود: حضرت باقر (ع) فرمودند.
هیچ بنده ای در ایمان به كمال نمی رسد مگر اینكه بشناسد ائمه اطهار علیهم السلام همه مانند هم هستند و مردم باید در مسائل حلال و حرام به آنها رجوع كنند.
22- ابوالصلت هروی گوید: هنگامی كه حضرت رضا علیه السلام وارد نیشابور شد و بر مركب مخصوص سوار بود من نیز در خدمت آن جناب بودم.
علماء و محدثین شهر بزرگ نیشابور مانند یاسین بن النضر و احمد بن حرب و یحیی بن یحیی و گروهی دیگر پیرامون او را گرفتند و گفتند به حق پدران پاكت برای ما حدیثی نقل كن.
حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كردند كه فرمود: از حضرت رسول صلی الله علیه و آله پرسیدم ایمان چیست؟
[ صفحه 436]
فرمود: شناخت به قلب، و اقرار به زبان، و عمل به اركان.
ابوعلی انصاری كه این حدیث را از ابوالصلت نقل كرده گفت: احمد بن حنبل می گفت: اگر این اسناد را به دیوانه ای قرائت كنی از جنون نجات پیدا می كند، عیب این حدیث فقط صحت سندش می باشد.
23- حضرت جواد علیه السلام فرمود: یكی از اصحاب امام رضا علیه السلام مریض شد، امام از وی عیادت كرد و فرمود: حالت چگونه است؟
گفت: بعد از تو حالم به شد و مرگ را مشاهده كردم، مقصودش شدت ناخوشی بود.
امام رضا سلام الله علیه فرمود مرگ را چگونه یافتی؟
گفت: بسیار سخت و آزاردهنده.
فرمود: تو مرگ را مشاهده نكردی بلكه آثار و علائم او را دیدی.
مردم دو دسته هستند دسته ای به وسیله مرگ راحت می شوند و از رنج و محنت دنیا آسوده می گردند، دسته ای هم مرگ موجبات آسایش آنها را برهم می زند و گرفتار عقوبت اخروی می گرداند.
ایمان خود را به خداوند و ولایت اهل بیت تجدید كن و راحت باش.
مرد ناخوش دستور حضرت رضا علیه السلام را بكار بست، و بعد گفت یابن رسول الله اینك فرشتگان پروردگار با درود و هدایا حاضر شده و در مقابل تو قرار گرفته و اجازه جلوس می خواهند.
امام رضا علیه السلام فرمود آیا فرشتگان پروردگارم حاضر شده اند؟ سپس به مریض فرمودند: از آنها بپرس آیا فرمان داده شده اند كه در حضور من قیام
[ صفحه 437]
كنند.
مریض گفت من از آنها پرسیدم و آنها گمان می كنند كه اگر همه فرشتگان در این جا حاضر گردند مأمورند قیام كنند و بدون اجازه و اذن شما جلوس نخواهند كرد.
سپس آن مرد چشم های خود را روی هم گذاشت و گفت: السلام علیك یابن رسول الله و اینك حضرت رسول و ائمه اطهار در این جا حاضرند، و آن مرد چند لحظه بعد درگذشت.
یكی از بندگان شایسته پروردگار گفته است: و افوض أمری الی الله، فوقیه الله سیئات ما مكروا».
2- و نیز بزنطی گوید: از آن حضرت شنیدم می فرمود:
ایمان از اسلام یك درجه برتر است، و تقوی از ایمان یك درجه برتر است، و یقین از تقوی یك درجه برتر است، و در میان بنی آدم چیزی بهتر و برتر از یقین تقسیم نشده است.
3- بزنطی گوید: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمود:
قلم تقدیر از جانب خداوند برای مؤمنین و متقین به سعادت جاری شده برای مكذبین و معصیت كاران به شقاوت و بدبختی نوشته شده است.
4- ابونصر بزنطی گوید حضرت امام رضا علیه السلام فرمود:
[ صفحه 431]
خداوند تبارك و تعالی شما را هدایت و راهنمائی كرد و دل شما را روشن ساخت.
حضرت صادق علیه السلام می فرمود ایمان یا ثابت است و یا عاریه، آیا شما قدرت دارید كسی را كه خداوند گمراه كرده است هدایت كنید.
5- سلیمان جعفری گوید حضرت رضا علیه السلام به من فرمود:
ای سلیمان خداوند متعال مؤمن را از نور خود آفرید و به رحمت خود آنان را شست وشو داد، و برای ما از آنها پیمان ولایت گرفت، پس مؤمن برادر ابوینی مؤمن است، پدرش نور و مادرش رحمت است، از فراست مؤمن بترسید كه او با نور خدا می نگرد.
6- حارث بن دلهاث غلام حضرت رضا علیه السلام گفت از آن جناب شنیدم می فرمود:
مؤمن دارای ایمان نخواهد بود تا آنگاه كه در او سه خصلت باشد یكی از خدا و دیگری از پیغمبر و سوم از امام.
اما سنت خداوند پوشیدن اسرار است، پروردگار می فرماید: «عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه أحدا الا من ارتضی من رسول».
و اما سنت پیغمبر مدارا كردن با مردم است، زیرا خداوند متعال پیغمبر خود را به مدارا كردن با مردم امر كرده و فرموده خذ العفو و امر بالعرف.
و اما سنت امام صبر و شكیبائی در مشكلات است.
7- یونس گوید از امام رضا علیه السلام از ایمان و اسلام پرسیدم.
فرمود حضرت باقر علیه السلام فرمودند ایمان همان اسلام است، و لیكن
[ صفحه 432]
یك درجه از اسلام برتر است، و تقوی یك درجه از ایمان برتر و یقین یك درجه از آن بالاتر است، و چیزی مانند یقین در میان مردم تقسیم نشده است.
گوید عرض كردم یقین چیست؟
فرمود توكل بر خداوند و تسلیم امور به او و به حكم و قضاء خداوند راضی شدن و واگذاری امور به وی.
گفتم تفسیر این كلمات چیست؟ فرمودند حضرت باقر این چنین فرموده اند.
8- حسن بن علی وشاء گوید حضرت رضا علیه السلام فرمود هر كس دل مؤمنی را شاد كند و اندوه او را برطرف گرداند خداوند روز قیامت دل او را شاد می كند.
9- محمد بن عبدالله بن طاهر گوید در نزد پدرم، بودم، در این هنگام ابوالصلت هروی و اسحاق بن راهویه و احمد بن محمد بن حنبل هم حضور داشتند.
پدرم گفت یكی از شما برایم حدیثی نقل كند.
ابوالصلت هروی گفت:
علی بن موسی از پدرانش از علی علیهم السلام روایت می كرد كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود ایمان اقرار به زبان و عمل به اركان است.
راوی گوید هنگامی كه از مجلس بیرون شدیم احمد بن محمد بن حنبل گفت این حدیث با این سند چیست؟
پدرم گفت این داروی دیوانگان است، هر گاه این سند را بر دیوانگان بخوانند آنان از جنون بهبودی حاصل می كنند.
10- ابوالصلت هروی از حضرت رضا علیه السلام روایت می كند كه حضرت
[ صفحه 433]
رسول صلی الله علیه و آله فرمود ایمان شناختن به دل، و اقرار به زبان، و عمل به اركان است.
11- و نیز ابوالصلت گوید از امام رضا علیه السلام پرسیدم ایمان چیست؟
فرمود: ایمان دارای سه ركن است پیوند قلبی، و تلفظ به زبان، و عمل به اعضاء و جوارح، ایمان بدون این ها تحقق نمی پذیرد.
12- داود بن سلیمان از حضرت رضا علیه السلام روایت كرده كه حضرت صادق فرمود: خداوند متعال برای داود پیغمبر وحی فرستاد كه بنده ای از بندگانم با كارهای شایسته خود را به من نزدیك می كند و من هم او را داخل بهشت می كنم.
داود گفت: بارخدایا آن كار شایسته چیست؟
فرمود: اندوه دل مؤمن را برطرف می كند اگر چه به وسیله یك دانه خرما باشد.
داود عرض كرد: حق است بر كسی كه تو را شناخت امید خود را از تو قطع نكند.
13- عبید بن هلال گوید از حضرت رضا علیه السلام شنیدم می فرمود من دوست دارم كه مؤمن محدث باشد.
گوید عرض كردم:
محدث چیست؟
فرمود: یعنی فهمیده.
14- ابراهیم بن ابی محمود گوید حضرت امام رضا علیه السلام فرمود مؤمن كسی است كه هر گاه كار خوبی كرد خوشحال می شود، و هر گاه مرتكب كار زشتی شد استغفار
[ صفحه 434]
می كند، و مسلمان كسی است كه مسلمانان از زبان و دست او در امان باشند، از ما نیست كسی كه همسایگانش از وی در امان نباشند.
15- احمد طائی از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود:
مؤمن در آسمان ها شناخته شده همان طور كه مردی اهل و عیال و فرزندانش را می شناسد و مؤمن در نزد پروردگار از فرشته مقرب هم گرامی تر است.
16- و نیز امام رضا علیه السلام از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت كرده كه فرمود:
كسی كه به مؤمن بهتان بزند و یا درباره ی او سخنان ناروائی بگوید، پروردگار روز قیامت او را روی تلی از آتش قرار خواهد داد تا از تهمت و افترائی كه به او زده است خارج گردد.
17- حضرت رضا علیه السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
ای علی از الطاف خداوند نسبت به مؤمن این است كه برای مرگ وقت معین قرار نداده است، تا آنگاه كه به گناهی اقدام كند، و هرگاه مرتكب گناهی شد او را قبض روح می كند.
امام رضا علیه السلام فرمود: حضرت صادق علیه السلام فرمودند: از ارتكاب گناهان خودداری كنید تا بر طول عمر شما افزوده شود.
18- حسن بن عبدالله رازی از امام رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: مؤمن با نور
[ صفحه 435]
خداوند به امور می نگرد.
19- دارم بن قبیصه از حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیه السلام روایت كرده كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود:
هر كس مؤمنی را خوار بدارد، و یا او را كوچك بدارد و به جهت فقر و تنگدستی او را تحقیر كند خداوند متعال روز قیامت این چنین شخصی را روی پل جهنم نگاه می دارد و به مردم معرفی می كند.
20- محمد بن سنان از حضرت رضا علیه السلام روایت كرده كه فرمود:
ناخوشی برای مؤمن رحمت و پاك شدن از گناهان است، و برای كافر عذاب و نفرین است، مرض همواره با مؤمن هست تا آنگاه كه همه گناهان او پاك گردد.
21- ابونصر بزنطی گوید: حضرت رضا علیه السلام فرمود: حضرت باقر (ع) فرمودند.
هیچ بنده ای در ایمان به كمال نمی رسد مگر اینكه بشناسد ائمه اطهار علیهم السلام همه مانند هم هستند و مردم باید در مسائل حلال و حرام به آنها رجوع كنند.
22- ابوالصلت هروی گوید: هنگامی كه حضرت رضا علیه السلام وارد نیشابور شد و بر مركب مخصوص سوار بود من نیز در خدمت آن جناب بودم.
علماء و محدثین شهر بزرگ نیشابور مانند یاسین بن النضر و احمد بن حرب و یحیی بن یحیی و گروهی دیگر پیرامون او را گرفتند و گفتند به حق پدران پاكت برای ما حدیثی نقل كن.
حضرت رضا علیه السلام از پدرانش از علی علیهم السلام روایت كردند كه فرمود: از حضرت رسول صلی الله علیه و آله پرسیدم ایمان چیست؟
[ صفحه 436]
فرمود: شناخت به قلب، و اقرار به زبان، و عمل به اركان.
ابوعلی انصاری كه این حدیث را از ابوالصلت نقل كرده گفت: احمد بن حنبل می گفت: اگر این اسناد را به دیوانه ای قرائت كنی از جنون نجات پیدا می كند، عیب این حدیث فقط صحت سندش می باشد.
23- حضرت جواد علیه السلام فرمود: یكی از اصحاب امام رضا علیه السلام مریض شد، امام از وی عیادت كرد و فرمود: حالت چگونه است؟
گفت: بعد از تو حالم به شد و مرگ را مشاهده كردم، مقصودش شدت ناخوشی بود.
امام رضا سلام الله علیه فرمود مرگ را چگونه یافتی؟
گفت: بسیار سخت و آزاردهنده.
فرمود: تو مرگ را مشاهده نكردی بلكه آثار و علائم او را دیدی.
مردم دو دسته هستند دسته ای به وسیله مرگ راحت می شوند و از رنج و محنت دنیا آسوده می گردند، دسته ای هم مرگ موجبات آسایش آنها را برهم می زند و گرفتار عقوبت اخروی می گرداند.
ایمان خود را به خداوند و ولایت اهل بیت تجدید كن و راحت باش.
مرد ناخوش دستور حضرت رضا علیه السلام را بكار بست، و بعد گفت یابن رسول الله اینك فرشتگان پروردگار با درود و هدایا حاضر شده و در مقابل تو قرار گرفته و اجازه جلوس می خواهند.
امام رضا علیه السلام فرمود آیا فرشتگان پروردگارم حاضر شده اند؟ سپس به مریض فرمودند: از آنها بپرس آیا فرمان داده شده اند كه در حضور من قیام
[ صفحه 437]
كنند.
مریض گفت من از آنها پرسیدم و آنها گمان می كنند كه اگر همه فرشتگان در این جا حاضر گردند مأمورند قیام كنند و بدون اجازه و اذن شما جلوس نخواهند كرد.
سپس آن مرد چشم های خود را روی هم گذاشت و گفت: السلام علیك یابن رسول الله و اینك حضرت رسول و ائمه اطهار در این جا حاضرند، و آن مرد چند لحظه بعد درگذشت.